آفرود به معنای رانندگی در مسیرهایی است که خارج از جاده‌های استاندارد و آسفالت‌شده قرار دارند؛ مسیرهایی مانند بیابان، کوهستان، جنگل یا مسیرهای سنگلاخی. تجربه‌ای هیجان‌انگیز و ماجراجویانه که برای بسیاری از علاقه‌مندان به طبیعت و خودرو جذابیت زیادی دارد. با این حال یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های آفرودبازان، موضوع مصرف بنزین است. زیرا حرکت در مسیرهای دشوار، وزن زیاد تجهیزات، و نوع رانندگی، همگی بر میزان سوخت مصرفی خودرو تأثیر می‌گذارند. در این مقاله بررسی می‌کنیم که مصرف بنزین در آفرود چقدر است، چه عواملی آن را تغییر می‌دهند و چگونه می‌توان آن را مدیریت کرد.
در ادامه با تیگارد مگ همراه باشید.
تفاوت مصرف سوخت در جاده و آفرود
به طور معمول خودروها برای حرکت در جاده‌های صاف و آسفالت طراحی شده‌اند. در چنین شرایطی، موتور با کمترین فشار کار می‌کند و راننده می‌تواند سرعتی ثابت داشته باشد. در نتیجه مصرف سوخت نسبتاً پایدار و اقتصادی باقی می‌ماند.
اما هنگام ورود به مسیرهای آفرودی، شرایط کاملاً متفاوت است:
- ناهمواری‌ها باعث می‌شوند موتور و گیربکس تحت فشار بیشتری قرار بگیرند.
- شیب‌های تند نیاز به گاز دادن و دور موتور بالاتر دارند.
- سطوح لغزنده مانند شن یا گل منجر به هرزگردی چرخ‌ها و افزایش مصرف بنزین می‌شود.
به همین دلیل، میزان سوختی که خودرو در آفرود مصرف می‌کند معمولاً ۲ تا ۳ برابر بیشتر از حالت رانندگی در جاده است.
عوامل موثر بر مصرف بنزین در آفرود
۱. نوع خودرو و موتور
خودروهای آفرودی اغلب مجهز به موتورهای قدرتمند شش یا هشت سیلندر هستند تا بتوانند گشتاور کافی برای عبور از موانع ایجاد کنند. این موتورها به‌طور طبیعی مصرف سوخت بیشتری نسبت به موتورهای چهار سیلندر دارند. برای مثال یک شاسی‌بلند فول‌سایز آمریکایی ممکن است در جاده حدود ۱۴ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر مصرف کند، اما همین خودرو در آفرود مصرفی بالاتر از ۲۵ لیتر خواهد داشت.
۲. وزن خودرو و تجهیزات همراه
یکی از ویژگی‌های آفرود، حمل تجهیزات اضافی مانند جک، بیل، کمپینگ، زاپاس اضافی و مخازن سوخت کمکی است. این بار اضافه وزن خودرو را بالا برده و فشار بیشتری بر موتور وارد می‌کند. در نتیجه مصرف بنزین افزایش می‌یابد.
جهت مطالعه بیشتر: آیا می توان از تیگارد L7 برای آفرود استفاده کرد
۳. نوع مسیر
- در مسیرهای شنی و بیابانی، چرخ‌ها برای حرکت نیاز به نیروی بیشتری دارند.
- در مسیرهای سنگلاخی یا کوهستانی، راننده مدام باید دنده سنگین استفاده کند.
در جنگل یا گل و لای، لغزش تایرها سوخت بیشتری هدر می‌دهد.
بنابراین هر چه مسیر سخت‌تر باشد، مصرف سوخت بالاتر خواهد رفت.
۴. سبک رانندگی
راننده‌ای که با شتاب‌های ناگهانی و گاز دادن‌های شدید رانندگی می‌کند، قطعاً مصرف بنزین بیشتری خواهد داشت. در مقابل، کسی که با آرامش، دور موتور مناسب و دنده صحیح حرکت کند، می‌تواند مصرف را تا حدی کاهش دهد.
۵. فشار باد لاستیک‌ها
در آفرود معمولاً باد لاستیک‌ها کاهش داده می‌شود تا سطح تماس تایر با زمین بیشتر شود. این کار باعث بهبود چسبندگی و کنترل می‌شود اما از سوی دیگر، مقاومت غلتشی افزایش یافته و مصرف سوخت بیشتر خواهد شد.
میانگین مصرف بنزین در آفرود
نمی‌توان عدد دقیقی برای همه خودروها اعلام کرد، اما می‌توان میانگین تقریبی ارائه داد:
- خودروهای چهار سیلندر (مانند تویوتا پرادو ۴ سیلندر یا پیکاپ‌های سبک): حدود ۱۵ تا ۱۸ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر در شرایط آفرود.
- خودروهای شش سیلندر: حدود ۲۰ تا ۲۵ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر.
- خودروهای هشت سیلندر یا فول‌سایز: بین ۲۵ تا ۳۵ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر و حتی بیشتر در مسیرهای دشوار.
این اعداد نشان می‌دهند که رانندگی در آفرود به میزان قابل توجهی پرمصرف‌تر از رانندگی در جاده است. به همین دلیل بسیاری از تیم‌های آفرود از قبل سوخت اضافه به همراه دارند.
راهکارهای کاهش مصرف سوخت در آفرود
- برنامه‌ریزی مسیر
انتخاب مسیرهای مناسب و اجتناب از مسیرهای بسیار دشوار می‌تواند باعث کاهش مصرف شود. - نگهداری خودرو
موتور سالم، فیلتر هوای تمیز و شمع‌های مناسب همگی نقش مهمی در کاهش مصرف دارند. - سبک رانندگی صحیح
حرکت با دور موتور پایین، اجتناب از گاز دادن‌های بی‌مورد و استفاده بهینه از دنده سنگین، مصرف سوخت را کنترل می‌کند. - کاهش بار اضافی
حمل بار غیرضروری تنها مصرف بنزین را بالا می‌برد. بهتر است تجهیزات تنها به اندازه نیاز واقعی برداشته شوند. - تنظیم باد لاستیک‌ها
هرچند کاهش باد برای عبور از شن و گل ضروری است، اما باید به محض خروج از مسیر دشوار دوباره باد لاستیک‌ها به حالت استاندارد بازگردد.
مصرف بنزین و لذت آفرود؛ تعادلی ضروری
بسیاری از آفرودبازان معتقدند که مصرف بالای سوخت بهایی است که برای لذت بردن از طبیعت و ماجراجویی پرداخت می‌کنند. با این حال، در شرایطی که قیمت سوخت در حال افزایش است و اهمیت حفاظت از محیط زیست بیشتر از گذشته شده، توجه به مدیریت مصرف می‌تواند تجربه‌ای مسئولانه‌تر و پایدارتر ایجاد کند.
جمع‌بندی
مصرف بنزین در آفرود به طور قابل توجهی بیشتر از رانندگی در جاده است و بسته به نوع خودرو، مسیر، بار و سبک رانندگی می‌تواند از ۱۵ تا بیش از ۳۰ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر متغیر باشد. هرچند این میزان مصرف ممکن است برای برخی زیاد به نظر برسد، اما با رعایت اصول نگهداری، رانندگی هوشمندانه و برنامه‌ریزی صحیح می‌توان آن را تا حدی مدیریت کرد.
به طور کلی، آفرود تنها به مهارت رانندگی و تجهیزات وابسته نیست، بلکه به مدیریت انرژی و منابع نیز نیاز دارد. در نتیجه، شناخت میزان مصرف بنزین و تلاش برای بهینه‌سازی آن، بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ آفرود حرفه‌ای به شمار می‌آید.
