نگهداری از خودرو تنها به تعویض روغن، شست‌وشو یا بررسی دوره‌ای قطعات محدود نمی‌شود؛ بلکه روشن کردن منظم خودرو نیز بخش مهمی از مراقبت از آن به شمار می‌آید. بسیاری از افراد ممکن است به دلیل سفر، استفاده نکردن از خودرو دوم، سرمای شدید هوا یا شرایط خاص کاری، ماشین خود را برای هفته‌ها یا حتی ماه‌ها روشن نکنند. هرچند در نگاه اول این موضوع چندان جدی به نظر نمی‌رسد، اما عدم استفاده طولانی‌مدت می‌تواند اثرات قابل‌توجهی بر سلامت فنی خودرو بگذارد. در این مقاله بررسی می‌کنیم اگر خودرو را مدت طولانی روشن نکنیم چه اتفاقی می‌افتد؟
پس در ادامه با تیگارد مگ همراه باشید
۱. تخلیه و آسیب به باتری
یکی از نخستین قطعاتی که در اثر روشن نکردن طولانی خودرو آسیب می‌بیند، باتری است. باتری خودرو حتی زمانی که موتور خاموش است نیز وظایف متعددی دارد؛ از جمله تغذیه سیستم‌های الکترونیکی مانند ساعت، قفل مرکزی، ECU و برخی سنسورها. بنابراین اگر خودرو برای مدت طولانی روشن نشود، باتری کم‌کم تخلیه می‌شود و ممکن است پس از مدتی به‌طور کامل از کار بیفتد.
باتری‌های سرب‌اسیدی در صورت تخلیه کامل دچار سولفاته شدن می‌شوند؛ فرآیندی که ظرفیت ذخیره‌سازی انرژی را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود حتی پس از شارژ دوباره عملکرد مطلوبی نداشته باشند. در شرایط بسیار سرد یا بسیار گرم نیز این اثر شدت بیشتری پیدا می‌کند.
۲. خشک شدن و ته‌نشینی روغن موتور
روغن موتور وظیفه دارد قطعات داخلی موتور را روانکاری کند و مانع از سایش و اصطکاک شود. روشن نکردن طولانی خودرو باعث می‌شود این روغن روی قطعات توزیع نشود و در کارتل ته‌نشین می‌شود. اگر خودرو برای مدت طولانی خاموش بماند، لایه نازک روغنی که روی دیواره سیلندرها و قطعات داخلی باقی مانده نیز از بین می‌رود. این موضوع باعث می‌شود در هنگام استارت مجدد، موتور برای چند ثانیه خشک کار کند و سایش بیش از حد ایجاد شود.
همچنین در طولانی‌مدت ممکن است برخی رسوبات در روغن تشکیل شود یا روغن به دلیل جذب رطوبت کیفیت خود را از دست بدهد. این مسئله به‌ویژه در مناطق مرطوب یا خودروهایی با روغن قدیمی بیشتر دیده می‌شود.
۳. کاهش فشار باد تایرها و تغییر شکل لاستیک‌ها
تایرها به‌طور طبیعی در طول زمان مقداری از فشار هوای خود را از دست می‌دهند. روشن نکردن طولانی خودرو باعث می‌شود وزن خودرو سبب تخت شدن قسمتی از لاستیک شود که در تماس با زمین است. این اتفاق در بازه‌های طولانی‌تر می‌تواند شکل تایر را تغییر دهد و حتی به ایجاد نقطه تخت (Flat Spot) منجر شود. تایرهایی که دچار چنین وضعیتی شوند، پس از روشن کردن و حرکت خودرو ممکن است لرزش ایجاد کنند و نیاز به تعویض داشته باشند.
بیشتر بخوانید: بررسی دلایل و راهکارهای افت قدرت موتور ماشین
۴. ته‌نشینی سوخت و آسیب به سیستم سوخت‌رسانی
بنزین یا گازوئیل پس از مدتی کیفیت خود را از دست می‌دهد. بنزین به‌خصوص در اثر گذشت زمان تبخیر شده و ترکیبات آن تغییر می‌کند. این فرسودگی سوخت می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند سخت روشن شدن موتور، گرفتگی انژکتور‌ها یا ایجاد رسوب در باک شود. روشن نکردن طولانی خودرو باعث می‌شود که پمپ بنزین نیز به دلیل نرسیدن سوخت تازه خشک شود و عملکرد آن کاهش یابد.
۵. زنگ‌زدگی و خوردگی قطعات
رطوبت دشمن قطعات فلزی خودرو است. اگر خودرو در فضای باز پارک شده باشد، رطوبت می‌تواند به بخش‌های مختلف از جمله سیستم اگزوز، شاسی، دیسک ترمزها و اتصالات منتقل شود. وقتی خودرو مدتی روشن نمی‌شود، گرمای موتور و جریان هوا که معمولاً رطوبت را دور می‌کند وجود ندارد؛ در نتیجه احتمال زنگ‌زدگی و خوردگی افزایش می‌یابد. این مشکل در خودروهای قدیمی و مناطقی با آب‌وهوای مرطوب شدت بیشتری دارد.
۶. سفت شدن تسمه‌ها و قطعات لاستیکی
تسمه‌ها، اورینگ‌ها و بسیاری از قطعات خودرو از مواد لاستیکی ساخته شده‌اند که در صورت عدم استفاده دچار خشکی، ترک‌خوردگی و فرسایش می‌شوند. تسمه تایم و تسمه کمکی اگر برای مدت طولانی بی‌حرکت بمانند، ممکن است هنگام استارت مجدد صدای ناهنجار تولید کنند یا حتی پاره شوند. همچنین بوش‌ها، گردگیرها و لاستیک‌های جلوبندی نیز بدون حرکت لازم دچار ترک و خشک‌شدن می‌شوند.
مطالعه بیشتر: دلایل فشار بالای روغن خودرو و راهکارهای پیشگیری
۷. کاهش کیفیت ترمز
روشن نکردن طولانی خودرو ممکن است باعث رطوبت سطحی لنت‌ها و دیسک ترمز شود و در نهایت این قطعات زنگ بزنند. همچنین مایع ترمز که ماهیتی جاذب رطوبت دارد ممکن است کیفیت خود را از دست بدهد. این مشکلات معمولاً باعث کاهش قدرت ترمزگیری یا ایجاد صدای سوت در ترمزها می‌شود.
بیشتر بخوانید: اشتباهات رایج رانندگان در خیابان و جاده‌ها
۸. جذب رطوبت در سیستم اگزوز
سیستم اگزوز در شرایط عادی هنگام روشن بودن موتور گرم می‌شود و رطوبت داخل آن تبخیر می‌گردد. روشن نکردن طولانی خودرو باعث می‌شود این رطوبت به صورت قطرات آب باقی می‌ماند و در طول زمان منجر به خوردگی داخلی لوله اگزوز می‌شود. این مسئله یکی از دلایل سوراخ‌شدن اگزوز در خودروهایی است که کم استفاده شده‌اند.
چگونه از مشکلات روشن نکردن طولانی خودرو جلوگیری کنیم؟
- خودرو را حداقل هفته‌ای یک‌بار روشن کرده و اجازه دهید چند دقیقه کار کند.
- در صورت امکان، خودرو را کمی حرکت دهید تا تایرها، ترمزها و جلوبندی درگیر شوند.
- اگر قرار است خودرو مدت طولانی استفاده نشود، از شارژر نگهدارنده باتری استفاده کنید.
