ایران با چالشهای جدی در حوزه انرژی و محیط زیست روبرو است. وابستگی بیش از حد به سوختهای فسیلی در بخش حمل و نقل، نه تنها منابع انرژی را تحت فشار قرار میدهد، بلکه هزینههای اقتصادی و زیستمحیطی سنگینی نیز بههمراه دارد. در این شرایط، افزایش سهم خودرو هیبریدی میتواند بهعنوان یک استراتژی کلیدی عمل کند. این خودروها با ترکیب موتورهای الکتریکی و بنزینی، مصرف سوخت و انتشار آلایندهها را کاهش میدهند. در این مطلب به بررسی دلایل ضرورت افزایش سهم خودرو هیبریدی در ایران میپردازیم و نشان میدهیم چگونه این رویکرد به پایداری حمل و نقل کشور کمک میکند.
پس در ادامه با تیگارد مگ همراه باشید
وضعیت فعلی بازار خودرو در ایران و ضرورت افزایش سهم خودرو هیبریدی
بازار خودرو ایران یکی از بزرگترین بازارهای خودرو در منطقه است. با این حال، بیش از 95 درصد ناوگان خودروهای کشور بر پایه بنزین کار میکند. این وابستگی منجر به مصرف میلیونها لیتر بنزین در سال میشود که عاملی برای آسیبپذیری ایران در برابر نوسانات قیمت جهانی نفت است.

در سال 1404، تولید خودرو تا 40 درصد افزایش یافت، اما سهم خودروهای هیبریدی همچنان کمتر از یک درصد است. از همین رو افزایش سهم خودرو هیبریدی تعادل را برقرار میکند. هدفگذاری دولت ایران این است که بتواند میزان فروش خودروهای الکتریکی و هیبریدی را به 10 درصد از کل فروش برساند. در همین راستا، رونمایی اخیر تیگارد موتور از جدیدترین خودروهای هیبریدی برند مطرح جهانی BYD، اعتماد عمومی مردم را به خودروهای هیبریدی و الکتریکی افزایش داده است.
مزایای زیستمحیطی افزایش سهم خودروهای الکتریکی
آلودگی هوا یکی از بزرگترین مشکلات کلانشهرهای ایران است. تهران سالانه بیش از 100 روز هوای ناسالم را تجربه میکند که بخش زیادی از آن، ناشی از انتشار گازهای خودروها است. کاهش خودروهای بنزینی و آلاینده و استفاده بیشتر از خودروهای هیبریدی که مصرف سوخت کمتری دارند و دیاکسید کربن پایینتری هم تولید میکنند، این مسئله را تا حد زیادی بهبود میبخشد.
بیشتر بخوانید: چرا خودروهای هیبریدی به کیفیت سوخت حساس نیستند؟
مزایای اقتصادی افزایش سهم خودرو هیبریدی
از دیدگاه اقتصادی، افزایش سهم خودرو هیبریدی برای ایران ضروری است؛ به چهار دلیل:
- صرفهجویی در هزینه خانوادهها: خودروهای تمام برقی یا هیبریدی، هزینههای سوخت و نگهداری خودرو را بهطور چشمگیری کاهش میدهند. برای نمونه، عدم نیاز کامل به بنزین برای هر خانوار صرفهجویی اقتصادی دارد.
- حذف یارانههای سوخت: دولت ایران، سالانه میلیاردها تومان خرج یارانه سوخت میکند. با استفاده بیشتر از خودروهای هیبریدی، این یارانه حذف شده و سود آن مستقیما به مردم باز خواهد گشت.
- حذف قاچاق سوخت: خودروهای هیبریدی قاچاق سوخت را کاهش میدهند. با همهگیر شدن خودروهای هیبریدی، احتمال افزایش قیمت سوخت وجود دارد و همین موضوع، باعث کاهش قاچاق خواهد شد.
- کاهش خروج ارز: با کاهش وابستگی کشور به بنزین، خروج ارز نیز کاهش مییابد.
بههرحال نمیتوان از این واقعیت که منابع سوختهای فسیلی در جهان رو به اتمام است، چشمپوشی کرد. بنابراین، دیر یا زود، جوامع باید به فکر جایگزینی برای استفاده از سوختهای فسیلی در بخش حملونقل باشند.

چالشها و راهحلها
علیرغم تمام مزایای گفتهشده، موانعی برای افزایش سهم خودرو هیبریدی نیز وجود دارد که عبارتند از:
- کمبود زیرساخت: متاسفانه در ایران به دلیل کمبود زیرساخت و ایستگاههای شارژ سریع، بسیاری از علاقهمندان، در خرید خودروهای هیبریدی مردد میشوند. دولت میتواند با توسعه زیرساختها و افزایش ایستگاههای شارژ خودرو، استقابل مردم را برای خرید خودروی برقی و هیبریدی افزایش دهد.
- کمبود قطعات: تحریمها، دسترسی به قطعات خارجی را سخت کرده و از طرف دیگر، ممنوعیت واردات در سالهای اخیر، نیز ترویج این خودروها را کم کرده است. حمایت دولت از تولیدکنندگان و واردکنندگان، میتواند دسترسی به قطعات را راحتتر کند. همکاریهای مشترک با تولیدکنندگان بزرگ قطعات و باتری خودروهای هیبریدی، مانند بیوایدی، میتواند هزینه تامین قطعات را کاهش دهد.
- عدم وجود مشوق: در بسیاری از کشورها مشوقهایی مانند معافیت مالیاتی، اعطای اعتبار و تسهیلات برای استفاده از خودروهای برقی و هیبریدی وجود دارد. ارائه امکاناتی مانند معافیت هزینه پارکینگ یا ورود آزاد به محدوده طرح ترافیک، میتواند مردم را به استفاده از این خودروها تشویق کند. از طرفی دولت میتواند با الزام ناوگان حملونقل عمومی برای استفاده از خودروهای هیبریدی، به توسعه این خودروها کمک کند.
بیشتر بخوانید: چالشهای نگهداری از خودروهای هیبریدی در ایران
تیگارد موتور یکی از بزرگترین واردکنندگان خودروهای پلاگین هیبریدی بیوایدی و ونوسیا است که با ارائه خدمات پساز فروش و ایجاد شبکه گسترده نمایندگی در ایران، تا حد زیادی از نگرانی خریداران را کاهش داده است. گسترش استفاده از خودروهای هیبریدی، نیازمند سیاستهای حمایتی دولت است.
نتیجهگیری
افزایش سهم خودرو هیبریدی برای ایران یک ضرورت استراتژیک است که موجب کاهش آلودگی، تقویت اقتصاد و پایدارسازی منابع انرژی میشود. با توسعه خودروهای هیبریدی، ایران میتواند به آیندهای کارآمدتر در حمل و نقل دست یابد. سیاستگذاران باید بر این مسیر سرمایهگذاری کنند تا نسلهای آینده از مزایای آن بهرهمند شوند.


